"Dodatek wychowawczy" na każde dziecko urodzone podczas jednego porodu

W celu częściowego pokrycia wydatków na utrzymanie dziecka ustawodawca przewidział zasiłek rodzinny oraz dodatki do niego. Jednym z nich jest dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego. Świadczenie przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres:

24 miesięcy kalendarzowych,
36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu,
72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

W przypadku równoczesnego korzystania z urlopu wychowawczego przez oboje rodziców lub opiekunów prawnych dziecka przysługuje jeden dodatek. Kwestie te reguluje art. 10 ust. 1, 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje w wysokości 400 zł miesięcznie.

O ile ustawodawca wskazał w jakiej wysokości należny jest omawiany dodatek, o tyle nie rozstrzygnął, czy przyznaje się go w tej wysokości na każde dziecko, czy też jest to jeden dodatek.

Wobec rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych Prokurator Generalny zwrócił się z wnioskiem do NSA o podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie przepisów prawnych.

Zgodnie z dominującym poglądem, wysokość dodatku nie jest uzależniona od liczby dzieci urodzonych podczas jednego porodu. Liczba dzieci determinuje jedynie czas, na jaki dodatek ten jest przyznawany. Według odmiennego stanowiska sądów administracyjnych dodatek przysługuje do każdego zasiłku. Co więcej, jako związany z zasiłkiem rodzinnym, może być kumulowany. Wyznacznikiem drugiego ze stanowisk stał się wyrok WSA w Poznaniu z dnia 24 stycznia 2008 r., sygn. akt IV SA/Po 848/07. Pogląd ten został wyrażony również w wyroku WSA w Warszawie z dnia 14 grudnia 2012 r., sygn. akt I SA/Wa 1898/12 oraz w wyroku z dnia 15 maja 2013 r., sygn. akt VIII SA/Wa 137/13.

W dniu 26 czerwca br. NSA podjął uchwałę w składzie siedmiu sędziów, sygn. akt I OPS 15/13, przychylając się do drugiego z prezentowanych przez sądy administracyjne stanowisk. Przeprowadzona analiza przepisów art. 10 ustawy o świadczeniach rodzinnych pozwala, w ocenie NSA, wyprowadzić wniosek, że jeśli osoba uprawniona korzysta z urlopu wychowawczego z tytułu opieki nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu i na każde z tych dzieci przysługuje jej zasiłek rodzinny, to do każdego z zasiłków rodzinnych na te dzieci przysługuje dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego. Nie sposób twierdzić, że w takiej sytuacji należy wybrać jedno z dzieci, na które do zasiłku rodzinnego będzie przysługiwał ten dodatek.