Zasiłek dla bezrobotnych przy preferencyjnym ZUS-ie

Od roku prowadzę własną firmę, na uruchomienie której otrzymałem pomoc z urzędu pracy. Przez cały czas prowadzenia tej działalności odprowadzałem składki na ubezpieczenia społeczne od najniższej podstawy wymiaru (tj. 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia). Planuję likwidację firmy, bo przynosi straty. Czy będę miał później prawo do zasiłku dla bezrobotnych?

NIE. W przedstawionej sytuacji przedsiębiorca nie spełni jednego z podstawowych warunków uzyskania zasiłku dla bezrobotnych, jakim jest odprowadzanie składki na Fundusz Pracy (FP) od podstawy wymiaru równej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę. Taki wymóg wynika z art. 71 ust. 1 pkt 2 lit. d) ustawy o promocji zatrudnienia (...), który stanowi, że prawo do zasiłku przysługuje bezrobotnemu, jeżeli w okresie 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień zarejestrowania, łącznie przez okres co najmniej 365 dni opłacał składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu m.in. prowadzenia pozarolniczej działalności lub współpracy. Warunkiem jest jednak, aby podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i FP stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jedynym wyjątkiem od tego wymogu w przypadku prowadzenia własnej działalności gospodarczej jest zaprzestanie odprowadzania składek na FP z powodu osiągnięcia przez przedsiębiorcę określonego wieku - 55 lat w przypadku kobiety i 60 lat w przypadku mężczyzny. Za osoby w tym wieku, bez względu na to, czy są to pracownicy, czy ubezpieczeni z innego tytułu, np. z uwagi na prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, nie odprowadza się składek na FP. Taka okoliczność nie pozbawia jednak prawa do zasiłku dla bezrobotnych (art. 71 ust. 1 pkt 2 lit. d) w zw. z art. 104b ust. 2 ustawy o promocji...).

Zakładamy, że w sytuacji przedstawionej w pytaniu przedsiębiorca korzystający z preferencyjnych zasad odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne nie osiągnął wieku, który zwalnia z obowiązku płacenia składki na FP. Nieodprowadzanie przez niego składek na ten Fundusz wynika z faktu opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę (tu: 525 zł w 2015 r. i 555 zł w 2016 r.). Taka okoliczność nie jest ujęta w katalogu wyjątków od zasady, że zasiłek dla bezrobotnych przysługuje, jeżeli opłacana była składka na FP od podstawy wymiaru nie niższej niż wynagrodzenie minimalne.

Należy nadmienić, że przedsiębiorca spełniający warunki do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne na preferencyjnych warunkach może zadeklarować jako podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia kwotę wyższą niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Jeżeli kwota ta odpowiadałaby co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu, to wówczas przedsiębiorca będzie zobowiązany opłacać za siebie składkę na FP. W takim przypadku okres opłacania tej składki podlegałby zaliczeniu do okresu uprawniającego do zasiłku dla bezrobotnych.