Utrata prawa do zasiłku rodzinnego przed upływem okresu zasiłkowego

Moja 19-letnia córka, na którą został mi przyznany zasiłek rodzinny, przerwała nagle naukę, wyszła za mąż i wyprowadziła się z domu. Czy powinnam to zgłosić w gminie, czy też mogę pobierać na nią świadczenia rodzinne, tak jak zostały mi przyznane - do końca obecnego okresu zasiłkowego?

Zasiłek rodzinny przysługuje m.in. rodzicom do ukończenia przez dziecko:

18. roku życia lub
nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21. roku życia, albo
24. roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Warunkiem otrzymywania tego świadczenia po ukończeniu przez dziecko 18. roku życia jest zatem kontynuowanie nauki. Nie ma wątpliwości, że jej przerwanie powoduje utratę prawa do zasiłku rodzinnego, mimo że pierwotnie zostało ono przyznane do końca okresu zasiłkowego, tj. do 31 października 2017 r.

Nienależne pobranie świadczeń rodzinnych skutkuje koniecznością ich zwrotu.

Nagłe zakończenie edukacji to jednak nie jedyna okoliczność pozbawiająca zainteresowaną prawa do zasiłku rodzinnego na córkę. Świadczenie to nie przysługuje bowiem także w przypadku, gdy dziecko pozostaje w związku małżeńskim.

Tak wynika z art. 6 ust. 1 i art. 7 pkt 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1518 ze zm.), która jednocześnie w art. 5 ust. 1 i 2 uzależnia przyznanie prawa do zasiłku rodzinnego od spełnienia kryterium dochodowego. Aby otrzymać to świadczenie, dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie może przekraczać kwoty 674 zł lub - gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności - 764 zł, z uwzględnieniem tzw. zasady "Złotówka za złotówkę", o której mowa w art. 5 ust. 3-3c przywołanej ustawy.

Przy ustalaniu prawa do zasiłku rodzinnego brany jest pod uwagę przeciętny miesięczny dochód członków rodziny osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy. Rodzinę w rozumieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych stanowią m.in.:

małżonkowie,
rodzice dzieci oraz
pozostające na utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia.

Do członków rodziny nie zalicza się jednak:

dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego,
dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także
pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.

Jeśli zatem Czytelniczka pobiera świadczenia rodzinne także na inne dzieci, organ właściwy będzie musiał ustalić, czy po wyłączeniu 19-letniej córki z grona członków rodziny, nadal będzie spełnione kryterium dochodowe. Tylko wówczas bowiem w dalszym ciągu będą mogły być wypłacane świadczenia rodzinne na pozostałe dzieci zainteresowanej.

Ustawodawca określając zasady przyznawania i weryfikowania prawa do zasiłku rodzinnego jednocześnie w art. 25 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych zastrzegł, iż przypadku:

wystąpienia zmian w liczbie członków rodziny,
uzyskania dochodu lub
innych zmian mających wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych, w tym na wysokość otrzymywanych świadczeń,

osoba pobierająca świadczenia rodzinne zobowiązana jest do niezwłocznego powiadomienia o tym organu właściwego wypłacającego te świadczenia, co umożliwi na bieżąco zweryfikowanie uprawnień do tych świadczeń.