Kiedy podstawa świadczenia rehabilitacyjnego nie ulega zwiększeniu?

Z założenia podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego podlega waloryzacji. Aby jednak mogła być ona przeprowadzona, jej wskaźnik powinien przekraczać 100%. Co więcej, w pewnych okolicznościach, mimo waloryzacji, podstawa, od której naliczana jest wysokość świadczenia, nie ulega zwiększeniu.

Dla ubezpieczonych, rokujących odzyskanie zdolności do pracy po przeprowadzeniu leczenia i rehabilitacji, ustawodawca przewidział możliwość skorzystania ze świadczenia rehabilitacyjnego. Przyznawane jest ono, w oparciu o opinię lekarza orzecznika lub - w II instancji - komisję lekarską ZUS, od następnego dnia po wykorzystaniu okresu zasiłkowego.

Kwestię tę reguluje art. 18 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwanej ustawą zasiłkową.

Podstawa świadczenia

Świadczenie rehabilitacyjne wynosi odpowiednio:

90% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za okres pierwszych trzech miesięcy i 75% tej podstawy za pozostały okres, albo
100% tej podstawy - jeżeli niezdolność do pracy przypada w okresie ciąży.

Podstawa zasiłku chorobowego dla celów obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego podlega waloryzacji na zasadach określonych w art. 19 ust. 2 ustawy zasiłkowej. Przykładowo, jeżeli pierwszy dzień okresu, na który przyznano świadczenie rehabilitacyjne, przypada w III kwartale kalendarzowym danego roku, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia tego świadczenia ulega podwyższeniu o procent wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego dla celów emerytalnych w I kwartale tego roku kalendarzowego w stosunku do III kwartału ubiegłego roku kalendarzowego.

Przy czym wskaźnik waloryzacji obowiązujący w następnym kwartale ogłaszany jest przez Prezesa ZUS w Dzienniku Urzędowym RP "Monitor Polski", w terminie do ostatniego dnia każdego kwartału.

Oznacza to, że waloryzacja jest przeprowadzana, jeśli jej wskaźnik w kwartale, na który przypada pierwszy dzień przyznanego świadczenia rehabilitacyjnego, przekracza 100%. Gdy okaże się niższy lub równy tej wartości podstawa wymiaru zasiłku pozostaje na niezmienionym poziomie (patrz wykres).

Mimo waloryzacji bez wzrostu podstawy

Wydawać by się mogło, że w każdym przypadku, gdy wskaźnik waloryzacji przekracza 100%, ubezpieczeni mogą liczyć na wyższe świadczenie. Istnieją jednak pewne okoliczności, w których mimo przeprowadzenia waloryzacji podstawa naliczenia świadczenia rehabilitacyjnego nie ulega zwiększeniu. Ma to miejsce w przypadku, gdy:

faktyczna podstawa wymiaru zasiłku chorobowego należnego pracownikowi była podniesiona do kwoty najniższej, określonej w art. 45 ustawy zasiłkowej i mimo przeprowadzonej waloryzacji w dalszym ciągu nie przekracza tej minimalnej wartości, a więc nadal jest podwyższona do tej samej kwoty, lub
świadczenie rehabilitacyjne, podobnie jak zasiłek chorobowy, należne jest za okres po ustaniu ubezpieczenia chorobowego i podstawa jego wymiaru, w świetle art. 46 ustawy zasiłkowej, podlega ograniczeniu do 100% przeciętnego wynagrodzenia.

Zwiększenie wysokości podstawy wymiaru zasiłku może wówczas nastąpić odpowiednio wraz ze wzrostem:

kwoty najniższej podstawy wymiaru zasiłku, np. od 1 stycznia następnego roku w związku ze zmianą wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, lub
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Jeśli jednak przeciętne miesięczne wynagrodzenie ulegnie zmniejszeniu, odpowiednio niższa może być podstawa wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego wypłacanego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego. Przypomnijmy, iż kwota ograniczenia podstawy wymiaru zasiłku ustalana jest miesięcznie, poczynając od 3. miesiąca kwartału kalendarzowego, na okres 3 miesięcy, na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogłaszanego dla celów emerytalnych. Zmienia się zatem odpowiednio: 1 marca, 1 czerwca, 1 września i 1 grudnia każdego roku.

Świadczenie na dalszy okres

Trzeba również pamiętać, że waloryzacja przeprowadzana jest wyłącznie na pierwszy dzień okresu, na który przyznano świadczenie rehabilitacyjne. Jeśli obowiązujący w danym kwartale wskaźnik waloryzacji nie pozwalał na jej przeprowadzenie (nie był wyższy od 100%), nie zostanie już ona przeprowadzona, nawet jeśli w kolejnym kwartale odnotowano procent wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Dotyczy to także świadczenia rehabilitacyjnego przyznanego na kolejny okres, gdy pierwsza jego część rozpoczynała się w kwartale ze wskaźnikiem nieprzekraczającym 100%.

Kiedy podstawa świadczenia rehabilitacyjnego nie ulega zwiększeniu?