Gdy pracownik nie zgadza się z orzeczeniem w sprawie świadczenia rehabilitacyjnego

Pracownik, któremu niedługo zakończy się pełny okres zasiłkowy, wystąpił o przyznanie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego. Jak bowiem twierdzi - nie zakończył jeszcze leczenia i rehabilitacji, a poza tym ma zaplanowany zabieg operacyjny, który pozwoli przywrócić mu pełną sprawność fizyczną, wymaganą na zajmowanym przez niego stanowisku pracy. Lekarz orzecznik ZUS wydał jednak orzeczenie o zdolności pracownika do pracy. Czy pracownikowi przysługuje odwołanie od tego orzeczenia?

NIE. Choć przy orzekaniu o niezdolności do pracy dla celów świadczeniowych obowiązuje dwuinstancyjność, to jednak zamiast odwołania ubezpieczonemu przysługuje sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS, o ile nie upłynął określony przez ustawodawcę termin na jego złożenie.

Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia warunki określone w art. 18 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1133 ze zm.), zwanej ustawą zasiłkową, tj.:

po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy oraz
dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy.

Przyznawane jest ono na okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, ale nie dłużej niż na 12 miesięcy.

O wspomnianych wyżej okolicznościach uzasadniających przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS. Przy czym:

od wydanego przez lekarza orzecznika orzeczenia ubezpieczonemu przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS, a ponadto
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych może zgłosić zarzut wadliwości tego orzeczenia,

w terminie i na zasadach przewidzianych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2022 r. poz. 504), zwanej ustawą emerytalną.

Podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczenia rehabilitacyjnego, od której dopiero przysługuje odwołanie, stanowi zatem odpowiednio:

orzeczenie lekarza orzecznika, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub co do którego nie wniesiono zarzutu wadliwości, albo
orzeczenie komisji lekarskiej ZUS.

Pracownik, o którym mowa w pytaniu, niezadowolony z opinii lekarza orzecznika ZUS, może zatem złożyć sprzeciw od wydanego orzeczenia. Przy czym, zgodnie z art. 14 ust. 2a i ust. 2b ustawy emerytalnej, może to zrobić:

w ciągu 14 dni od dnia doręczenia mu tego orzeczenia - komisja lekarska nie rozpatruje sprzeciwu wniesionego po terminie, chyba że ZUS na wniosek osoby zainteresowanej, przywróci termin na wniesienie sprzeciwu, co jest możliwe tylko w uzasadnionych przypadkach, w tym w szczególności w razie odrzucenia przez sąd odwołania od decyzji w przypadku określonym w art. 477⁹ § 3¹ ustawy - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 1805 ze zm.),
za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej.

Sprzeciw można napisać w dowolnej formie lub też wykorzystując opracowany przez organ rentowy formularz OL-4 - Sprzeciw wobec orzeczenia lekarza orzecznika (patrz: Przykładowo wypełnione fragmenty druku OL-4).

Formularz OL-4 dostępny jest w Programie DRUKI Gofin.