Zawyżenie kwoty zasiłku macierzyńskiego z winy pracodawcy

W podstawie wymiaru zasiłku macierzyńskiego przysługującego pracownicy od listopada 2014 r. uwzględniliśmy dodatek służbowy przyznany jej do końca ubiegłego roku. Czy od 1 stycznia br. należało przeliczyć podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego?

Tak. Pracodawca powinien przeliczyć podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego wyłączając z niej kwotę dodatku służbowego.

W podstawie wymiaru zasiłków z ubezpieczenia społecznego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia przyznanych do określonego terminu (art. 41 ust. 2 ustawy zasiłkowej). Składniki te podlegają wliczeniu do podstawy wymiaru zasiłków, ale tylko do dnia, do którego zostały przyznane.

Jak wynika z powyższego, kwota dodatku służbowego powinna być uwzględniona w podstawie wymiaru zasiłku macierzyńskiego przysługującego do 31 grudnia 2014 r., tj. do dnia, do którego obowiązywał dodatek. Począwszy od 1 stycznia 2015 r. kwotę dodatku należało wyłączyć z podstawy wymiaru. Jeżeli pracodawca nie dokonał przeliczenia podstawy wymiaru zasiłku od dnia następującego po utracie prawa do składnika wynagrodzenia, tym samym spowodował zawyżenie podstawy jego wymiaru, a co za tym idzie - dokonał bezpodstawnej wypłaty części zasiłku.

Przykład

Pracownica w okresie od 4 sierpnia do 19 listopada 2014 r. chorowała, a od 20 listopada 2014 r. korzysta z urlopu macierzyńskiego i otrzymuje zasiłek macierzyński w wysokości 80% podstawy wymiaru (w ciągu 14 dni po porodzie złożyła wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres wszystkich urlopów związanych z rodzicielstwem).

Podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od sierpnia 2013 r. do lipca 2014 r. w wysokości 2.588,70 zł (kwota pomniejszona o finansowane przez pracownicę składki na ubezpieczenia społeczne). Na tę kwotę składa się przeciętne wynagrodzenie w wysokości 2.243,54 zł oraz dodatek służbowy w wysokości 345,16 zł, przyznany do 31 grudnia 2014 r.

Pracodawca nie wyłączył dodatku z podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego przysługującego od 1 stycznia 2015 r., w związku z czym wypłacił za ten miesiąc zasiłek w wysokości 2.139,93 zł, tj. 2.588,70 zł x 80% : 30 = 69,03 zł (stawka dzienna), 69,03 zł x 31 dni = 2.139,93 zł. Nadpłata zasiłku macierzyńskiego wyniosła 285,20 zł, zgodnie z wyliczeniem:

2.588,70 zł - 345,16 zł = 2.243,54 zł,

2.243,54 zł x 80% : 30 = 59,83 zł (stawka dzienna),

59,83 zł x 31 dni = 1.854,73 zł,

2.139,93 zł - 1.854,73 zł = 285,20 zł.

Gdyby zasiłek został pobrany nienależnie z winy pracownicy, to byłaby ona zobowiązana do zwrotu pobranej kwoty wraz z odsetkami w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego (art. 84 ust. 1 ustawy o sus). W przedstawionej sytuacji zasiłek został wypłacony nienależnie z powodu nieprawidłowego ustalenia podstawy jego wymiaru, czyli z winy pracodawcy.

Ważne: Kwoty wypłaconych przez płatnika zasiłków podlegają rozliczeniu w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne, z tym że zasiłki wypłacone bezpodstawnie nie podlegają temu rozliczeniu (art. 46 ust. 2 ustawy o sus).

Wobec powyższego pracodawca, który bezpodstawnie wypłacił zasiłek macierzyński (dokonał jego wypłaty w zawyżonej wysokości), powinien w deklaracji rozliczeniowej za styczeń 2015 r., składanej w lutym 2015 r., wykazać prawidłową kwotę zasiłku.