Zgłoszenie zmiany miejsca pobytu na zasiłku opiekuńczym

Gdy lekarz wystawiał mi 14-dniowe zwolnienie lekarskie z tytułu opieki nad chorą 5-letnią córką, wpisał w nim obecny adres mojego zamieszkania. Ponieważ jednak lekarz zasugerował zmianę klimatu, a moja mama mieszka nad morzem, zamierzam wyjechać do niej z córką na pozostały okres zwolnienia lekarskiego. Czy mogę tak zrobić bez konsekwencji utraty prawa do zasiłku opiekuńczego?

TAK, jednak pod pewnymi warunkami.

Przede wszystkim o zmianie miejsca pobytu w trakcie okresu, na jaki zostało Czytelniczce wystawione zaświadczenie lekarskie potwierdzające konieczność sprawowania opieki nad chorym dzieckiem, powinna ona powiadomić swojego pracodawcę oraz ZUS. Obowiązek taki wynika z art. 59 ust. 5e ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2780), zwanej ustawą zasiłkową, a jego niedochowanie może skutkować uniemożliwieniem przeprowadzenia m.in. kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnienia od pracy (patrz ramka), która z założenia dokonywana jest w miejscu pobytu ubezpieczonego wskazanym w e-ZLA, i w konsekwencji doprowadzić do problemu z wypłatą zasiłku opiekuńczego (np. jej wstrzymaniem do czasu wyjaśnienia przyczyny nieobecności podczas kontroli).

Co prawda, jak podkreśla organ rentowy na swojej stronie internetowej www.zus.pl, jeżeli pracownik:

nie przekazał lekarzowi informacji o swoim miejscu pobytu w czasie zwolnienia lekarskiego, które jest inne niż adres zamieszkania, albo
nie poinformował pracodawcy i ZUS o zmianie miejsca pobytu w trakcie niezdolności do pracy w terminie 3 dni od tej zmiany

i w związku z tym osoby kontrolujące nie zastały go pod adresem wskazanym w zwolnieniu lekarskim, ale nie ma innych okoliczności wskazujących na nieprawidłowe wykorzystywanie zwolnienia, należy uznać, że nie zachodzą okoliczności nieprawidłowego wykorzystywania zwolnienia lekarskiego. Jednak najpierw pracownik wzywany jest do wyjaśnienia przyczyn tej nieobecności.

Ponadto należy pamiętać, iż zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki m.in. nad chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat, o ile poza tym ubezpieczonym nie ma innych członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, mogących zapewnić opiekę dziecku. Mowa o tym w art. 34 ustawy zasiłkowej, który jedyny wyjątek w tym zakresie przewiduje dla opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat.

Podsumowując, jeżeli:

Czytelniczka powiadomi swojego pracodawcę i ZUS o zmianie miejsca pobytu wraz z dzieckiem, nad którym sprawuje opiekę, w ustawowym terminie 3 dni od zaistnienia tej okoliczności (informacja ta może być przekazana telefonicznie, e-mailem lub za pośrednictwem poczty) oraz
w tym nowym miejscu pobytu faktycznie będzie sprawowała opiekę nad chorym dzieckiem i nie będzie innego członka rodziny, który mógłby tę opiekę zapewnić,

nie musi obawiać się utraty prawa do zasiłku opiekuńczego.

Kontrola prawidłowości wykorzystywania przez ubezpieczonych zwolnień lekarskich od pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny polega na ustaleniu, czy:

-	ubezpieczony nie wykonuje pracy zarobkowej lub nie wykorzystuje zwolnienia lekarskiego od pracy niezgodnie z jego celem,
-	poza ubezpieczonym nie ma innych członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, mogących zapewnić opiekę - nie dotyczy to sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat.