Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 26 (961) z dnia 10.09.2017

Podjęcie pracy w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego

1) Pracownica od połowy maja br. przebywa na urlopie macierzyńskim. Złożyła również wniosek o udzielenie jej urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze. Obecnie zamierza podjąć pracę u innego pracodawcy. Czy utraci ona prawo do zasiłku macierzyńskiego?

Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2017 r. poz. 1368), dalej: ustawy zasiłkowej, zasiłek macierzyński przysługuje m.in. osobie, która urodziła dziecko w okresie ubezpieczenia chorobowego. Przysługuje on matce dziecka przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego (art. 29a ust. 1 ustawy zasiłkowej).

Przepisy Kodeksu pracy stawiają ograniczenia jedynie w zakresie wykonywania pracy w okresie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego u własnego pracodawcy. Podjęcie pracy na podstawie umowy o pracę u pracodawcy, który udzielił tych urlopów, jest możliwe dopiero w okresie urlopu rodzicielskiego. Może być wykonywana w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, a wysokość zasiłku macierzyńskiego ulega zmniejszeniu proporcjonalnemu do wymiaru czasu pracy podjętej w czasie tego urlopu - art. 31 ust. 4a ustawy zasiłkowej.

Co jednak istotne, podjęcie pracy na podstawie:

• umowy o pracę zawartej z innym pracodawcą (zarówno w czasie urlopu macierzyńskiego, jak i rodzicielskiego) nie powoduje utraty prawa do zasiłku macierzyńskiego ani ograniczenia jego wysokości,
   
• umowy cywilnoprawnej (np. umowy zlecenia, umowy o dzieło) u własnego lub innego pracodawcy także pozostaje bez wpływu na prawo do zasiłku macierzyńskiego oraz jego wysokość.

Ponadto osoba przebywająca na urlopie związanym z rodzicielstwem i pobierająca zasiłek macierzyński może też prowadzić działalność gospodarczą.

2) Czy pracownica, o której mowa w pierwszym pytaniu, mogłaby nadal pobierać zasiłek macierzyński, gdyby rozwiązała umowę o pracę z obecnym pracodawcą przed podjęciem nowego zatrudnienia?

Tak. Jak już wyjaśniliśmy w odpowiedzi na pierwsze pytanie, zasiłek macierzyński przysługuje osobie, która urodziła dziecko w okresie ubezpieczenia chorobowego. Jest on wypłacany przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu związanego z rodzicielstwem. Ustanie tytułu ubezpieczenia chorobowego po urodzeniu dziecka pozostaje bez wpływu na uprawnienia do zasiłku macierzyńskiego; następuje jedynie zmiana płatnika tego zasiłku (z pracodawcy uprawnionego do wypłaty zasiłków na ZUS).

Jak stanowi art. 31 ust. 5 ustawy zasiłkowej, do zasiłku macierzyńskiego stosuje się odpowiednio przepisy art. 11 ust. 4 oraz art. 12 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 i 3 tej ustawy, dotyczące:

• wypłaty zasiłku za każdy dzień udzielonego urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego (odpowiednio za okres odpowiadający okresom tych urlopów) bez wyłączania dni wolnych od pracy,
   
• braku prawa do zasiłku macierzyńskiego za okresy, za które pracownica na podstawie przepisów o wynagradzaniu zachowuje prawo do wynagrodzenia,
   
• braku prawa do zasiłku macierzyńskiego w czasie udzielonego urlopu bezpłatnego, tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności; wyjątek stanowią przypadki, w których prawo do zasiłku wynika z ubezpieczenia chorobowego osób wykonujących odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania.

Przy ustalaniu prawa do zasiłku macierzyńskiego nie stosuje się art. 17 ustawy zasiłkowej, który dotyczy utraty prawa do zasiłku chorobowego w razie wykonywania pracy zarobkowej (okres urlopu związanego z rodzicielstwem nie jest okresem orzeczonej niezdolności do pracy z powodu choroby).

Wobec powyższego, w razie rozwiązania przez pracownicę umowy o pracę, ZUS będzie wypłacał jej zasiłek macierzyński do zakończenia okresu jego płatności, pomimo podjęcia przez nią kolejnego zatrudnienia.